Deze zondag mocht ik weer een column inspreken voor het lokale radioprogramma Gewoon Groen Gouda. De aflevering stond in het teken van het nieuwe voedselbos in Oudewater . In onderstaande column haak ik daar op mijn manier op in.

Kent u die berichten op social media waarin hoveniers worden ‘geshamed’? Zij hadden trots foto’s geplaatst van door hen opgeleverde, vrijwel volledig betegelde tuinen. Het commentaar onder die foto’s is best grappig en de reacties soms snoeihard. Voor de hovenier is al die negatieve aandacht wel gratis publiciteit, maar geen fijne reclame.

Want een stenen tuin aanleggen: dat kan echt niet meer. Onder welke tegel heb je dan al die tijd gelegen? Bewegingen als Operatie Steenbreek en ‘Tegel eruit, plant erin’ zijn dus nog steeds hard nodig. Zij maken ons op een positieve en toegankelijke manier bewust van het belang van groen in de directe leefomgeving. Een beter milieu begint bij jezelf, toch?

Dat deze boodschap nog niet bij iedereen is geland maakte ik onlangs mee. Een goede kennis had haar tuin op laten knappen en vroeg mij langs te komen om het resultaat te bekijken. Met een breed armgebaar deed ze de deuren naar haar tuin open: tada! Ik was sprakeloos: voor mij strekte zich een zee van tegels uit. Inderdaad een hele verandering, want daarvoor was het een gezellige, rommelige groene tuin. Ze keek me vol verwachting aan maar ik kon alleen een slap ´mooie tegels´ uitbrengen. Kennelijk realiseerde ze zich dat ik wat moeite had met haar tegelpaleis want wijzend op een strookje groen achter in de tuin voegde ze wat verontschuldigend toe: die struik hebben we laten staan, is leuk voor de vogels.

Het is toch allemaal niet zo moeilijk. Ook als je niet van tuinieren houdt, ook als je weinig tuin hebt, kun je een bijdrage leveren aan een beter milieu. Met een paar langzaam groeiende struiken en een kleine boom kom je al een heel eind. Kies planten die meerwaarde hebben voor de natuur om je heen. Een krentenboom, een bessenstruik, een sierappel; allemaal groen waar vogels, insecten, bijen, vlinders egels en het bodemleven je dankbaar voor zullen zijn. En na het planten heb je er vrijwel geen omkijken meer naar. Toch graag veel verharding? Ga dan liever voor grind of combineer dit met tegels. Op die manier kan het regenwater sneller weg en voorkom je na een hoosbui een overstroming bij de buren of in de straat.

Op kleine schaal kun je dus al heel wat doen om bij te dragen aan een leefbare stad en een beter milieu.

Er zijn ook mensen die verder gaan, voorbij hun eigen tuin en erf. Zij nemen het beheer over van een stuk openbaar groen van de gemeente. Vaak gaat het om een verwaarloosd plantsoen dat een opknapbeurt krijgt, opnieuw wordt ingericht en vervolgens liefdevol door buurtbewoners wordt onderhouden.

En dan, dan heb je mensen die natuur en milieu next level denken. En doen. Ze planten een heel bos aan en geven zo leefruimte aan talloze dieren en planten. Ze planten niet zomaar struiken en bomen, nee ze planten struiken, bomen en planten die voedsel opleveren voor mens en dier: bessen, vruchten, noten, groenten en kruiden. Er wordt niet of nauwelijks gesnoeid, niet gemaaid en er komen geen bestrijdingsmiddelen aan te pas. Het bos houdt zichzelf in stand en geeft ons mensen voedsel zoals het bedoeld is. Het is een alternatieve vorm van landbouw, een natuurvriendelijk antwoord op de traditionele intensieve land- en tuinbouw.

Het is bijna niet te geloven maar initiatiefnemers van dergelijke bossen, en dit zijn gewoon burgers hè, net als u en ik, moeten vaak zelf de fondsen voor de aanleg en het onderhoud bij elkaar sprokkelen, onder meer via crowdfund acties. In dit programma komen een paar van deze groene helden aan het woord. Steun hun project Voedselbos Gedeelde Weelde en zorg dat het voedselbos er komt!